Eeuwig Erfgoed, de serie
De datum 11 oktober 1255 wordt als een belangrijk moment in Rijnlands geschiedenis beschouwd. Het oudste waterschap zorgt dus al eeuwenlang voor droge voeten en voldoende schoon water. Door innovatieve oplossingen te bedenken voor droogte, wateroverlast en andere gevolgen van klimaatverandering gaan we met de tijd mee. Maar de historie koesteren we.
-
Het gemeenlandshuis aan de Breestraat in Leiden is een rijksmonument en een van de mooiste gebouwen van Leiden. In dit gebouw is de grote zaal, waar recht gesproken werd. Maar de grote zaal is ook altijd het centrum geweest van het bestuur van Rijnland. Belangrijke besluiten werden genoteerd op de fries van de zaal. Het democratisch gekozen bestuur neemt ook nu nog besluiten die van belang zijn voor de toekomst, alleen is dit nu vanuit het pand op de Archimedesweg in Leiden.
-
Hensbeker van Rijnland
De hensbeker van Rijnland, wordt ook wel 'de beker van Zwanenburg' genoemd. De verguld rood-koperen beker, versierd met voorstellingen in email, is vervaardigd naar een ontwerp van de bekende 17e eeuwse kunstenaar Romeijn de Hooghe in de jaren 1684-1685. Hensbekers zijn er in verschillende soorten en maten en staan symbool voor de succesvolle afronding van projecten en de goede samenwerking binnen het waterschap. -
Keizer Barbarossa
Door de verstopping van de Rijn bij Katwijk mid 12e eeuw, kon het water geen kant meer op. Dat betekende wateroverlast. De meest voor de hand liggende reactie was: het water tegenhouden. Aan de toenmalige grens tussen Holland en Utrecht, bij de plaats Zwadenburg, werd een dam in de rivier gelegd. Deze Zwadenburgdam of Zwammerdam hield het water buiten Holland, tot nadeel van de bewoners aan de Utrechtse kant. Die beklaagden zich bij de Duitse keizer en zij kregen gelijk. Keizer Barbarossa nam een belangrijk besluit over de weg van het water. Door dit besluit ontstond het begin van de samenwerking van wat nu Rijnland is. En met oog voor de relatie: samenwerking is altijd beter dan strijd. -
Boezemgemaal Spaarndam
Het boezemgemaal Spaarndam is één van de vier grote gemalen van Rijnland die het water vanuit de boezem afmaalt op het buitenwater. Het gemaal dateert uit 1845, toen zorgden stoommachines nog voor de aandrijving van de schepraderen. In 1936 werden deze machines vervangen voor dieselmotoren. Sinds 2018 werken we met energiezuinige elektromotoren. Door gebruik te maken van minder en schonere energie levert Rijnland een bijdrage aan een betere toekomst. De bijzondere schepraderen zijn gebleven. -
Rijnlandse roede en Rijnlandse voet
De Rijnlandse Roede en de Rijnlandse voet waren eeuwenlang de toonaangevende lengtemaat in Nederland en een groot gedeelte van de wereld. De Rijnlandse roede als oppervlaktemaat wordt nog steeds in de teelt gebruikt. Er gaan ongeveer 700 Rijnlandse Roeden in een hectare. Tegenwoordig maken we gebruik van moderne technieken zoals satelliet- en dronebeelden. Voor Rijnland werd deze maatgeving gehanteerd om te berekenen wie hoeveel belasting moest betalen om het land veilig te houden. -
Bel in Spaarndam
Vlak bij de steeds bedreigde Spaarndammerdijk, de zwakste schakel in de zeewering, moest Rijnland kunnen beschikken over de permanente aanwezigheid van materialen en werklieden die onmiddellijk ter plaatse waren, als de zeearm, het IJ, bij stormweer hoog opliep. Na de afsluiting van het IJ in 1872 en de aanleg van het Noordzeekanaal, in 1876, hoefde het klokje op het gemeenlandshuis niet meer te luiden om de mannen van Spaarndam op te roepen om de dijk twee aan twee over een strekking van 500 meter te bewaken. Er staan nog steeds hardstenen paaltjes in de dijk waarmee de strekkingen werden aangegeven. Tegenwoordig werken we met een geprofessionaliseerde calamiteitenorganisatie die 24 uur per dag alert en bereikbaar is en waardoor we snel in actie kunnen komen.