6. Van A naar …?

Van de kranten en tijdschriften bewaar ik regelmatig artikelen die dan uitgescheurd een tijdje op de hoek van mijn bureau liggen te rijpen. Ik stuur ze ook wel door aan mensen van wie ik weet dat ze het ook boeiende materie vinden en soms leidt dat tot interessante gedachtewisselingen. Maar als ik na enige rijping zo’n artikel nog eens lees dan vormt dat, vaak na nog wat verrijking met informatie uit andere bronnen, voor mij de inspiratie om zelf weer eens iets te schrijven. Bijvoorbeeld deze column, die tegenwoordig blog heet.

Zo lag er op die hoek een stuk uit het NRC van 8 februari 2020. Het onderwerp was klimaatverandering en de titel “Honderd jaar bouwen aan een dijk rond de Noordzee”. Anders dan het op de bekende wijze aanpakken van de zeespiegelstijging door kustversterking, werd hier een geheel andere mogelijkheid beschreven door Rob Buiter. Hij baseerde zijn artikel op gedachtengoed en rekenwerk van fysisch oceanograaf Sjoerd Groeskamp die werkt bij het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee. Mooi stukje in die naam: “Onderzoek der Zee”; het zal ook al wel een oud instituut zijn. Zijn ontwerp bestaat uit een dijk tussen Frankrijk en de zuidpunt van Engeland (161 kilometer) en een dijk van de kop van Schotland naar de westpunt van Noorwegen (476 km). Die constructie gaat veertien landen tegen 2 meter zeespiegelstijging beschermen. Nu al wonen daar samen 25 miljoen mensen. Kostenraming: 200 - 500 miljard euro, inclusief pompen, exclusief sluizen. Afgezet tegen het bbp (bruto binnenlands product) van die landen is het 0,1 procent! Waar hebben we het dan over? Koopje toch? Bijkomend voordeel is dat het bekken op termijn, net als onze vroegere Zuiderzee, een zoetwaterreservoir wordt. Jammer dat ook eb en vloed, en de daarbij horende getijden-habitats bij de Waddeneilanden verdwijnen? Nee hoor, want die lopen anders sowieso onder door de zeespiegelstijging. Typisch voorbeeld van vrij durven denken.

Maar waarom dan die aanhef ‘Van A naar …?’ vraagt u zich wellicht af. Nou dat komt door inspiratie uit een boek met 3001 moderne citaten (ISBN 90 274 7953 4). Nu is het zo dat citaten mooi en gevat kunnen zijn, maar ze worden pas echt spannend als je probeert te doorgronden waarom de ‘uitvinder’ ervan tot dat citaat is gekomen. Van Einstein is het citaat: “Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal”. Als techneuten zijn wij geneigd vooral van A naar B te willen komen terwijl de toekomst waarschijnlijk vraagt om meer verbeelding. En die had Einstein in ruime mate. Vandaar.

Op de hoek van mijn bureau liggen o.a. nog te rijpen: een kaart van de VS met per staat de aantallen gedelegeerden voor de verkiezing van de democratische presidentskandidaat (is inmiddels Biden);  een NRC-artikel met titel ‘doodmoe van het oppassen’ (van voor Corona); een NRC-artikel over de Brexit en een pakkende column over het eigen falen van Europese elite in dit verband; enkele stukken over de overschatting van de betekenis van KLM en Schiphol voor ons land; en enkele artikelen over de machtshonger van China. En uit het vakblad Gewasbescherming ‘Epidemiologische overpeinzingen naar aanleiding van de huidige corona-epidemie’ van professor Zadoks, een planteziektenkundig epidemioloog. Denkstof te over dunkt me.