Sloene en Klein Vogelenzang
De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) schrijft aan alle lidstaten voor dat zij maatregelen nemen om de waterkwaliteit te verbeteren. In het kader van de uitvoering van deze richtlijn is het hoogheemraadschap van Rijnland in 2009 begonnen met de realisatie van maatregelen in de Reeuwijkse plassen. De belangrijkste maatregelen die zijn genomen zijn het verminderen van de toevoer van voedselrijk water, de aanleg van natuurvriendelijke oevers en maatregelen in de vorm van een proef om de voedselrijkdom van de plassen terug te dringen. Deze proeven hebben plaatsgevonden in Sloene en Klein Vogelenzang.
Sloene en Klein Vogelenzang
De plas Sloene ligt in het noordwesten van het Reeuwijkse plassengebied en Klein Vogelenzang ongeveer in het midden. In een experiment om de waterkwaliteit te verbeteren zijn beide plassen afgesloten van de rest van het plassengebied. Dit is gerealiseerd door de aanleg van een stuw en een sluis bij de Sloene en twee dammen en een bootpassage (klepstuw) bij Klein Vogelenzang. Op deze manier is in beide plassen het voedselrijk inlaatwater geweerd en zoveel mogelijk voedselarm regenwater behouden. Voedselrijk water leidt tot meer algen en daardoor tot minder helder water. Daarnaast is Sloene be-ijzerd (het toevoegen van ijzerchloride aan het water) en Klein Vogelenzang gebaggerd om respectievelijk de grote hoeveelheid in de bodem aanwezige voedingsstoffen te fixeren en te verwijderen.
Effect van de proeven
Het compartimenteren en be-ijzeren van Sloene had helaas niet het gewenste lange termijn effect op de waterkwaliteit. Er zijn in de zomermaanden zelfs drijflagen van blauwalgen ontstaan. De proef met het be-ijzeren in Sloene is daarom gestopt.
Het baggeren in Klein Vogelenzang heeft een positief effect gehad op het doorzicht in de plas. Helaas is het gehalte voedingsstoffen in het water min of meer gelijk gebleven, waardoor er ook in Klein Vogelenzang helaas af en toe blauwalgen voorkomen.
De proeven zijn afgerond en alhoewel het niet het resultaat opleverde waarop was gehoopt, is er veel geleerd van de proeven.
Hoe ziet het vervolg eruit?
Voor de derde planperiode van de KRW (2022-2027) heeft het hoogheemraadschap van Rijnland opnieuw naar de waterkwaliteitsdoelen voor de Reeuwijkse plassen gekeken. De doelstelling om in alle plassen helder water te realiseren, is aangepast, mede door de ervaringen van de proeven. De plaatselijke omstandigheden in de Reeuwijkse plassen, veenplassen met veel slib en extra belasting van vogels, maken het lastig om te komen tot een helder watersysteem in alle plassen. Door goed beheer en onderhoud verwachten we de overlast van blauwalgen wel te kunnen beperken.
Om overlast door drijflagen te voorkomen, is in overleg met onwonenden en gebruikers besloten om de doorstroming in Sloene en Klein Vogelenzang in de zomermaanden terug te brengen. Dit houdt in dat de compartimentering van Sloene en Klein Vogelenzang (deels) moet worden opgeheven en er weer wordt ingezet op het beter laten doorstromen van het watersysteem. Hiervoor moet ook de sloot tussen Sloene en Klein Vogelenzang (extra) worden geschoond.
Wat zijn de stappen die hierbij horen?
Rijnland is al gestopt met het be-ijzeren van Sloene. De be-ijzeringsinstallatie zal op termijn worden ontmanteld.
Om de doorstroming terug in de plassen te brengen zijn de volgende maatregelen uitgevoerd:
- de dam nabij Klein Vogelenzang is verwijderd;
- stuw en klepstuw worden tussen 1 april en 1 oktober van ieder jaar geopend;
- Met de gemeente Bodegraven-Reeuwijk is afgesproken dat als er sprake is van belemmerende plantengroei het midden van de sloot tussen Sloene en Klein Vogelenzang in de zomer extra wordt geschoond. Door alleen het midden van de sloot te schonen wordt rekening gehouden met de aanwezige flora en fauna.
De effecten hiervan worden gemonitord. Omwonenden en gebruikers worden eind 2021 en eind 2022 over de gemeten effecten geïnformeerd.
Afbeelding: nieuwe situatie
Meer informatie?
Heeft u een vraag of wilt u meer informatie over de werkzaamheden in het Reeuwijkse plassengebied? Neem dan contact op met Rijnland via telefoonnummer (071) 306 35 35 of via info@rijnland.net.
