Zo maak je een natuurvriendelijke oever

Hoe ziet een natuurvriendelijke oever eruit en wat zijn geschikte oeverplanten?

Een natuurvriendelijke oever heeft een geleidelijke overgang van water naar land. Die krijg je door het landinwaarts afgraven van een talud. Op de drassige bodem en in het ondiepe water groeien veel oeverplanten en onderwaterplanten. Voor vissen, vogels, amfibieën, kikkers, padden, insecten en kleine zoogdieren is zo'n oever een belangrijke plek. Daarom kun je een natuurvriendelijke oever niet achter een dichte beschoeiing aanleggen. Maar wel achter een onderwaterbeschoeiing, omdat wateruitwisseling dan mogelijk blijft.

meerkoet en groene kikker

Natuurvriendelijke oever maken

Als je de natuurvriendelijke oever op deze manier maakt, kun je in aanmerking komen voor een subsidie:

  1. Er komt een geleidelijke overgang van water naar land. De geleidelijke overgang krijg je door het landinwaarts afgraven van een talud. Bedenk dat dit betekent dat je land kwijtraakt.
  2. De helling van het talud is maximaal 1 op 3, maar liever flauwer.
  3. Het flauwe talud loopt door tot ten minste 30 cm boven de waterlijn (op de tekening: B).
  4. Het flauwe talud boven water is ten minste 1,00 meter breed (op de tekening: C).
  5. Het flauwe talud begint minimaal op 50 cm onder het waterpeil, zo mogelijk dieper (op de tekening: D).
  6. Het flauwe talud onder water is ten minste 1,50 meter breed (op de tekening: E).
  7. De onderwaterbeschoeiing blijft 10 cm onder het laagste waterpeil. Dat is het winterpeil (op de tekening: F).

In water met een leggerdiepte van minder dan 50 cm, maak je een oever door vanaf de grootste waterdiepte een talud van 1:5 te af te graven.

tekening nvo met maten

Onderwaterbeschoeiing in de stad

Foto: Voorbeeld onderwaterbeschoeiing

Vooroeververdediging erbij maken

Wil je de natuurvriendelijke oever beschermen tegen schade door golven en stroming van water? Dan kan dat met een vooroeververdediging. Let wel op: wij geven geen subsidie voor het maken van de vooroeververdediging. Die moet je dus helemaal zelf betalen.

Het is belangrijk dat de natuurvriendelijke oever onderdeel is van de watergang. Er moet dus altijd een verbinding zijn met het water. Je kunt een natuurvriendelijke oever daarom niet achter een dichte beschoeiing aanleggen. In de vooroeververdediging maak je per oeverlengte van 50 meter, minstens één opening van minimaal 1 meter breed en 30 cm hoog. Maak je de vooroeververdediging op deze manier, dan kun je in aanmerking komen voor een subsidie voor je natuurvriendelijke oever.

vooroeververdediging in de stad_opening in palenrij

Foto: Vooroeververdediging in de stad met opening in palenrij

Geleidelijke overgang van water naar land

natuurvriendelijke oever schema.png

De geleidelijke overgang van water naar land geeft planten en dieren meer ruimte. Op de drassige bodem en in het ondiepe water groeien oeverplanten en onderwaterplanten. Voor veel planten is de overgang van land naar water belangrijk. Dit is de plas-dras zone. Ook voor dieren die in het water en op het land leven is de natuurvriendelijke oever belangrijk. Denk aan vissen, vogels, kikkers, padden, insecten en kleine zoogdieren.

De oever geeft dieren ook de mogelijkheid om zich te verplaatsen tussen het water en de oever. Een natuurvriendelijke oever geeft dieren en planten alle ruimte en er ontstaat een rijk en gevarieerd leven. Hoe meer de natuur haar gang kan gaan, hoe beter de kwaliteit van het water. Het water ziet er dan ook helder uit. 

Geschikte oeverplanten

Deze oeverplanten kun je planten. Het zijn algemene soorten die goed groeien in een natuurvriendelijke oever. Er zijn ook een aantal soorten planten waarbij we adviseren om ze niet te planten .

* deze soorten kunnen gaan woekeren en sterk uitzaaien. Als je dit niet wilt, dan kun je deze soort beter niet gebruiken.
Geschikte oeverplanten Ongeschikte oeverplanten
Beekpunge Bosbies
Dotterbloem Boszegge
Echte valeriaan Grote lisdodde
Gele lis Grote wederik
Gewone Engelwortel Harig wilgenroosje
Grote egelskop Hoge cyperzegge
Grote kattenstaart Oeverzegge
Grote waterwegbree Rietzwenkgras
Kalmoes Scherpe zegge
Kleine lisdodde
Liesgras
Moerasandoorn
Moerasspirea
Moerasvergeet-me-nietje
Moeraszegge
Riet
Rietgras
Wolfspoot
Zwanenbloem
Knikkend tandzaad *
Veerdelig tandzaad *
Watermunt *